ชุมชนบ้านถ้ำกลองเพล ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 4 ตำบลโนนทัน อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู ตั้งอยู่ทิศตะวันออกของจังหวัดหนองบัวลำภู ระยะทางห่างจากจังหวัดหนองบัวลำภู 12 กิโลเมตร ห่างจากอุดรธานี 32 กิโลเมตร ชาวบ้านประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีการอนุรักษ์และใช้ทรัพยากรอย่างเหมาะสม มีแหล่งท่องเที่ยวภายในหมู่บ้าน คือ วัดถ้ำกลองเพล
ชุมชนบ้านถ้ำกลองเพล มีคำขวัญประจำชุมชน คือ “สวน ร.9 สามสิบไร่ กราบไหว้หลวงปู่ขาว สาวไหมลายลูกแก้ว ถึงแล้ว @ ถ้ำกลองเพล” ชุมชนวัดถ้ำกลองเพลมีวัดถ้ำกลองเพลเป็นศูนย์กลางชุมชนซึ่งในอดีตมีเกจิอาจารย์ที่เป็นที่เลื่อมใสศรัทธา คือ หลวงปู่ขาว อนาลโย จำพรรษาอยู่ นอกจากนี้ยังสามารถเชื่อมต่อกับแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ ๆ ของจังหวัดหนองบัวลำภู เช่น พิพิธภัณฑ์หอยหิน 150 ล้านปี , ตลาดบ้านห้วยเดื่อ ฯลฯ จึงทำให้มีโอกาสและช่องทางในการประกอบอาชีพ
แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์
พิพิธภัณฑ์หอยหินโบราณ 150 ล้านปี และซากฟอสซิลไดโนเสาร์
ซากหอยหิน 150 ล้านปี ค้นพบครั้งแรกในปี พ.ศ. 2537 โดยชาวบ้านที่เข้าหาเก็บของป่าในบริเวณเหมืองร้างห่างจากหมู่บ้านประมาณ 1.5 กิโลเมตร ค้นพบหินที่มีลักษณะคล้ายหอยสวยงาม แปลกตาเป็นจำนวนมาก จึงเก็บมาวางขายตามริมถนน ระยะแรกขายกิโลกรัมละ 2 บาท มีผู้สนใจซื้อเป็นจำนวนมาก ทำให้ขายได้ราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 12 บาท และเพิ่มเป็นกิโลกรัมละ 20 บาท นายประภา ยุวานนท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดหนองบัวลำภู ขณะนั้นทราบข่าวจึงแจ้งให้เจ้าหน้าที่จากกรมทรัพยากรธรณี ให้มาตรวจสอบและนำหินที่ชาวบ้านมาวางขายไปพิสูจน์ ได้ข้อสรุปว่าหินที่พบเป็นซากฟอสซิลหอยดึกดำบรรพ์กาบคู่ เป็นหอยน้ำจืด ยุคจูราสสิคตอนปลายอายุระหว่าง 145 – 157 ล้านปี
พิพิธภัณฑ์อัฐบริขาร หลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน หนึ่งล้านสี่แสนบาท เพื่อถวายเลี้ยงพระสงฆ์และเป็นปัจจัยสมทบในการสร้างพิพิธภัณฑ์อัฐบริขารของหลวงปู่ขาว และเมื่อสร้างเสร็จแล้ว ได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเปิดพิพิธภัณฑ์ เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2532 นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่ และยังความปลาบปลื้มแก่ชาวหนองบัวลำภูอย่างหาที่สุดมิได้
พิพิธภัณฑ์หลวงปู่ขาว อนาลโย ภายในมีรูปเหมือนของหลวงปู่ขาว ตั้งอยู่ตรงกลาง รอบ ๆ ภายในตัวอาคารจะมีช่องบรรจุอัฐบริขารหลวงปู่ขาว จัดแสดงไว้โดยรอบ เป็นที่สักการบูชาของพุทธศาสนิกชนทั่วไป
เจดีย์ หลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล
เจดีย์หลวงปู่ขาว อนาลโย สร้างเมื่อ ปี พ.ศ. 2509 เป็นเจดีย์ที่สร้างขึ้นเพื่อใช้บรรจุอัฐหลวงปู่ขาว สร้างอยู่บนลานหินมีบันไดเป็นทางขึ้นไปสู่องค์เจดีย์ และมีมณฑปหลวงปู่ขาว ตั้งอยู่ใกล้กัน เป็นมณฑปจตุรมุขที่หลวงปู่สร้างไว้ครั้งยังมีชีวิตอยู่ เพื่อใช้เป็นที่ประกอบพิธีสังฆกรรม รอบ ๆ บริเวณเงียบสงบและร่มรื่น
พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งหลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล
พิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งหลวงปู่ขาว สร้างขึ้นในรูปทรงของก้อนหินเรียงกัน 3 ก้อน เพื่อให้เข้ากับภูมิประเทศของวัดถ้ำกลองเพล ซึ่งเต็มไปด้วยสวนหิน รอบ ๆ บริเวณตกแต่งด้วยไม้ดอกและสนามหญ้าสีเขียวขจี ภายในพิพิธภัณฑ์มีหุ่นขี้ผึ้งของหลวงปู่ประดิษฐานอยู่ในท่านั่ง ห้องข้าง ๆ ยังมีเครื่องอัฐบริขารของหลวงปู่ขาวตั้งแสดงไว้ด้วย
ลานค้าชุมชนห้วยเดื่อ
ตลาดท้องถิ่นที่มีบรรยากาศชุมชน และยังเต็มไปด้วยวัตถุดิบทำอาหารตามฤดูกาล ตั้งแต่พืชผักผลไม้ชื่อแปลก เห็ดชนิดต่าง ๆ เนื้อสัตว์ชนิดต่าง ๆ ที่คนในพื้นที่ใช้ประกอบอาหาร ลานค้าชุมชนห้วยเดื่อสร้างขึ้นตามนโยบายของรัฐบาลในการสร้างความเข้มแข็งให้เศรษฐกิจฐานรากภายในประเทศ โดยมุ่งมั่น ส่งเสริม ยกระดับ ปรับโฉม ลานค้าชุมชนห้วยเดื่อ จ.หนองบัวลำภู ให้เป็นตลาดริมทางน่าแวะซื้อสินค้า กระตุ้นให้มีการใช้จ่ายเงินหมุนเวียนสู่เศรษฐกิจชุมชนท้องถิ่น ภายใต้สโลแกน”จะแวะก่อนเที่ยว หรือจะเที่ยวแล้วแวะ ก็ได้”
แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศภูพานน้อย
แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ภูพานน้อย ตั้งอยู่บนเทือกเขาภูพาน เขตบ้านภูพานทอง ต.หนองบัว อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู ห่างจากตัวอำเภอเมืองหนองบัวลำภูไปประมาณ 8 กิโลเมตร ช่วงเช้าและเย็นมีนักท่องเที่ยวเดินขึ้นไปสัมผัสอากาศเย็นบนยอดภูพานน้อยและถ่ายภาพเซลฟีกับทิวทัศน์ พร้อมชมพระอาทิตย์ขึ้นและพระอาทิตย์ตก
ทั้งนี้ ในช่วงเย็นหลังเลิกเรียน ชาวหนองบัวลำภูจะนำบุตรหลานและสมาชิกในครอบครัวขึ้นไปพักผ่อนชมทัศนียภาพเมืองหนองบัวลำภูในยามค่ำคืน สามารถเห็นแสงระยิบระยับเหมือนดาวบนฟ้างดงาม จนนักท่องเที่ยวเรียกกันติดปากว่า “ดาวบนดิน
วนอุทยานบัวบาน
วนอุทยานบัวบาน เป็นหน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นตามคำสั่งกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่า และพันธุ์พืช ที่ 1427/2549 ลงวันที่ 25 กันยายน 2549 เพื่อประโยชน์ในการอนุรักษ์ สงวน คุ้มครองทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า เพื่อประโยชน์ในการศึกษาวิจัยทางวิชาการ เพื่อประโยชน์ในการพักผ่อนหย่อนใจของประชาชนทั่วไป และเพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนความหลากหลายทางชีวภาพสำหรับเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร และสำหรับอยู่อาศัยของสัตว์ป่า แหล่งอาหาร แหล่งนันทนาการและการท่องเที่ยวทางธรรมชาติของประชาชน โดยกำหนดให้พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าหนองบัว และป่าสงวนแห่งชาติป่าหมากหญ้าท้องที่ตำบลหนองบัว อำเภอเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู
วนอุทยานน้ำตกเฒ่าโต้
วนอุทยานน้ำตกเฒ่าโต้ ตั้งอยู่ที่ ตำบลโนนทัน อำเภอเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู 39000 บนทางหลวงหมายเลข 210 (ถนนหนองบัวลำภู-อุดรธานี) โดยขับรถออกจากตัวเมืองหนองบัวลำภู ไปทางจังหวัดอุดรธานี ประมาณ 3 กิโลเมตร
วนอุทยานน้ำตกเฒ่าโต้ มีความร่มรื่นไปด้วยหมู่แมกไม้นานาพันธุ์มีโขดหินที่มีรูปร่างลักษณะที่หลากหลายแปลกตา ซึ่งเป็นอีกสถานที่หนึ่ง สำหรับการวางแผนในช่วงวันหยุดยาวเพื่อพักผ่อนหรือทำกิจกรรมร่วมกันในครอบครัว ด้วยบรรยากาศที่สบาย อากาศบริสุทธิ์สงบร่มรื่น ความงามของน้ำตกเฒ่าโต้แห่งนี้ นับว่าสวยงามและแฝงไปด้วยมนต์เสน่ห์ในสายน้ำที่ไหลลงผ่านโขดหินโดยเฉพาะในฤดูฝนที่จะมีปริมาณและความแรงของสายน้ำไหลเป็นพิเศษอันเป็นภาพแห่งความงามที่สร้างความประทับใจแก่ผู้มาเยือน
แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร
สวนเกษตรอินทรีย์ชุมชนคุณธรรม บ้านถ้ำกลองเพล
กลุ่มผลิตผักอินทรีย์ ชุมชนคุณธรรมบ้านถ้ำกลองเพล อำเภอเมือง สมาชิก 53 ครัวเรือน พื้นที่ 14 ไร่ เป็นพื้นที่ซึ่งได้รับการบริจาคเพื่อให้สมาชิกซึ่งไม่มีที่ดินทำกินใช้ปลูกผัก ครัวเรือนละ 1 งาน กลุ่มปลูกผักอินทรีย์แห่งนี้ได้รับการสนับสนุนระบบสูบน้ำบาดาลโดยใช้ โซล่าเซลล์สูบน้ำขึ้นไปเก็บไว้บนถังสูงเพื่อกระจายน้ำ ผลผลิตที่ปลูก เช่น แมงลัก บวบ แตงกวา ชะอม สับปะรด เป็นต้น ลดการใช้สารเคมีในการผลิต เพื่อสุขภาพของเกษตรกร/ผู้บริโภค ให้มีการปลูกพืชผสมผสานเพื่อสร้างรายได้เพิ่มเติม เกษตรกรมีรายได้เฉลี่ยวันละ 200-300 บาท/ครัวเรือน
กิจกรรมการท่องเที่ยว
กิจกรรมทำบุญ ตักบาตรตอนเช้าของทุกวัน
กิจกรรมทำบุญตักบาตรตามเส้นทางภายในหมู่บ้าน และวัดถ้ำกลองเพล ตำบลโนนทัน อำเภอเมืองหนองบัวลำภู จังหวัดหนองบัวลำภู
- กิจกรรมทำบุญตักบาตรตอนเช้าของทุกวันคนในชุมชนคุณธรรมบ้านถ้ำกลองเพล และพุทธศาสนิกชนร่วมพิธีทำบุญตักบาตรตอนเช้าตามเส้นทางภายในหมู่บ้าน และภายในวัดถ้ำกลองเพล อำเภอเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู
- พิธีทำบุญตักบาตรวันคล้ายวันมรณภาพหลวงปู่ขาว อนาลโย ณ วัดถ้ำกลองเพล มีส่วนราชการร่วมกับชุมชนคุณธรรม และพุทธศาสนิกชนผู้มีจิตศรัทธาจำนวนมากมาร่วมพิธีตักบาตรพระสงฆ์ และเดินขบวนถือดอกไม้ ธูปเทียนสักการบูชาหลวงปู่ขาว ณ พิพิธภัณฑ์หลวงปู่ขาว อนาลโย
- จัดโรงทานภายในวัด
เยี่ยมชมศูนย์ศิลปาชีพ กลุ่มต่าง ๆ ในบริเวณชุมชน
ศูนย์ศิลปาชีพบ้านถ้ำกลองเพล
- เยี่ยมชมกลุ่มทอผ้าพื้นเมืองบ้านถ้ำกลองเพล
- เยี่ยมชมกลุ่มจักสานบ้านถ้ำกลองเพล
- เยี่ยมชมกลุ่มผลิตปลาร้าบองบ้านถ้ำกลองเพล
- เยี่ยมชมกลุ่มผลิตกล้วยตาก และกล้วยฉาบ บ้านถ้ำกลองเพล
ที่มา กระทรวงวัฒนธรรม
