ชุมชนคุณธรรมฯ วัดพรหมโลก เป็นชุมชนที่ก่อตั้งมาประมาณ ๒๕๐ ปี ชื่อเดิมเรียกว่า “เหนือปากหราม” ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น “พรหมโลก” ประชาชนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ และประกอบอาชีพทำสวน ประเพณีที่โดดเด่น ได้แก่ ประเพณีสงกรานต์ ประเพณีให้ทานไฟ ประเพณีบุญสารทเดือนสิบ และประเพณีวันชาวสวน
ความโดดเด่น ของชุมชน คือ มีผู้นำบวรที่มีความเข้มเข็ง มีวัดเป็นศูนย์รวมในทุกกิจกรรมของชุมชน มีมรดกภูมิปัญญาที่หลากหลาย และมีทุนด้านการท่องเที่ยวทางธรรมชาติและทางวัฒนธรรมหลายแห่งมีการบริหารจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน และมีโฮมสเตย์ต้อนรับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างชาติ
แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์
วัดพรหมโลก สร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๒๕ ภายในวัดมีรูปภาพฝาผนังตั้งแต่เริ่มสร้างวัด มีรูปปูนปั้นหลวงปู่พรหมโลกศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปเก่าแก่ที่ผู้คนเคารพนับถือ ปัจจุบันมีพระครูบรรหารวุฒิชัย เป็นเจ้าอาวาสวัดพรหมโลก และเจ้าคณะอำเภอพรหมคีรี ภายในวัด มีบริการรักษาพยาบาลผู้ถูกงูพิษโดยการใช้ยาสมุนไพร ณ อาคารบ้านกาชาดอุทิศ โดยพระใบฎีกาบุญช่วย เตชธมฺโม (สัมภาษณ์ ๕ เมษายน ๒๕๖๐) ผู้สืบทอดและอนุรักษ์วิชาการรักษาพิษงูด้วยสมุนไพรในปัจจุบัน
พระตำหนักเมืองนคร พระตำหนักเมืองนครสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประทับทรงงานของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบรมวงศานุวงศ์ในคราวที่เสด็จพระราชดำเนิน มาทรงงาน ณ เมืองนครศรีธรรมราช โดยตั้งอยู่ในสวนผลไม้เก่าแก่ของตระกูลทองสมัคร ผู้สร้างเรือนรับรองถวายในนามของชาวเมืองนครศรีธรรมราช และสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (พระอิสริยยศในขณะนั้น) ได้เสด็จมาเปิดเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2541 และกลายเป็นที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจอีกแห่งหนึ่งของนครศรีธรรมราช
วัดเขาขุนพนม (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช)
เป็นวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี มีถ้ำซึ่งมีกำแพงก่ออิฐถือปูน และใบเสมาเช่นเดียวกับกำแพงเมือง ในถ้ำมีพระพุทธรูปสำริดประมาณ 30 องค์และมีหลายถ้ำทะลุถึงกันอย่างไรก็ตามเป็นที่เชื่อกันในหมู่คนท้องถิ่นว่าเป็นที่ประทับของพระเจ้าตากสินมหาราชขณะทรงผนวช
แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
น้ำตกพรหมโลก น้ำตกขนาดใหญ่ที่มีลานหินกว้างและสวยงาม มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของจังหวัดนครศรีธรรมราช มีต้นน้ำที่เกิดจากเทือกเขานครศรีธรรมราชไหลลงมาบนแผ่นหิน ๔ ชั้น (หนาน) ได้แก่ หนานบ่อน้ำวน หนานวังไม้ปัก หนานวังหัวบัว หนาน วังอ้ายเล สายน้ำไหลผ่านหมู่ไม้นานาพันธุ์ ริมเชิงเขา แล้วไหลไปเป็นคลองท่าแพ และลงสู่อ่าวไทยที่ตำบลปากพูน น้ำตกพรหมโลกเป็นสถานที่ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้า สิริกิตติ์ พระบรมราชินีพันปีหลวงได้เสด็จมาเมื่อวันที่ ๑๕ มีนาคม ๒๕๐๒ ในครั้งเสด็จจังหวัดนครศรีธรรมราช ครั้งที่ ๑
เขาหลวง “ยอดเขาหลวง” แนวเทือกเขานครศรีธรรมราช นับเป็นเทือกเขาที่ใหญ่ที่สุดและยาวที่สุดในภาคใต้ โดยมียอดเขาหลวงสูงที่สุดของแนวเทือกเขา ซึ่งมีความสูงประมาณ 1,835 เมตร จากระดับน้ำทะเล และสูงที่สุดในเขตภาคใต้ ตั้งอยู่อยู่ในพื้นที่อำเภอลานสกา และอำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราชเปรียบเสมือน เป็นหลังคาสีเขียวของภาคใต้ เพราะมีสภาพเป็นป่าดงดิบชื้นและป่าดิบเขา ที่มีความอุดมสมบูรณ์และมีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย และของโลก
วังปลาแงะ เป็นธารน้ำที่ไหลมาจากเทือกเขาหลวงน้ำตกพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี มีการจัดการพื้นที่ พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำหรับพักผ่อนหย่อนใจ เป็นธารน้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลาแหวกว่ายไป มา บรรยากาศดีมาก เหมาะสำหรับการพาครอบครัวไปพักผ่อน
แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร
ศูนย์เรียนรู้วิถีชีวิต เศรษฐกิจพอเพียง ชาวสวนสมรม สวนผลไม้ สวนยางพารา สวนสมรม หรือสมลม ซึ่งเป็นคำภาษาถิ่น หมายถึง สวนขนาดเล็ก ที่ปลูกผสมปนเปกันของผลไม้นานาชนิด ไม่มีการแยกแปลงแยกชนิด อาศัยธรรมชาติให้เกื้อกูลกันเอง นับเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านอย่างแท้จริง เพราะผลไม้แต่ละชนิดออกผลผลิตไม่พร้อมกัน ทำให้เจ้าของสวนสามารถจำหน่ายผลผลิตได้ทั้งปี
ศูนย์เรียนรู้ชมรมการท่องเที่ยวชุมชนบ้านพรหมโลก ตั้งอยู่เลขที่ 119 หมู่ที่ 1 ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช มีบริการ ที่พักแบบโฮมสเตย์ พักบ้านชาวบ้านในชุมชน มีบริการรถรับ – ส่งนักท่องเที่ยวด้วยรถสองแถวในหมู่บ้าน และมีรถจักรยานของชมรมให้เช่าปั่นเที่ยวภายในชุมชน มีบริการอาหารพื้นถิ่นภาคใต้ มีมัคคุเทศก์ท้องถิ่น นำเที่ยวภายในชุมชน ทั้งมีแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นธรรมชาติ คือ น้ำตก ถ้ำ สวนผลไม้ (สวนสมรม) การทำสวนยาง และแหล่งเรียนรู้ภายในชุมชน
กลุ่มผลิตภัณฑ์แปรรูปกล้วยเล็บมือนาง กลุ่มวิสาหกิจชุมชน “สวนจันทร์ศรี” นำโดยนางทิพย์วิภา อิทธิกุลเศรษฐ์ ประธานกลุ่มผลิตภัณฑ์ชุมชน อำเภอพรหมคีรี และคณะได้รวมกลุ่มกันผลิตกล้วยแปรรูปเป็นกล้วยอบ กล้วยฉาบ โดยกระทรวงพลังงานสนับสนุนโรงเรือนพลังงานแสงอาทิตย์ โดยใช้กล้วยเล็บมือนางหรือกล้วยกินดิบ พันธุ์พื้นเมืองของอำเภอพรหมคีรี มีชื่อเสียงโดดเด่น พันธุ์แท้ดั้งเดิมมีต้นกำเนิดที่อำเภอพรหมคีรีโดยเฉพาะ ผลสุกใช้รับประทาน ใช้แปรรูปเป็นกล้วยอบแห้งที่มีรสชาติหวานเฉพาะไม่เหมือนกล้วยที่ปลูกพื้นที่อื่นแม้เป็นพันธุ์เดียวกัน
กลุ่มหัตถกรรมไม้กวาดดอกหญ้า ในชุมชนพรหมโลก รวมทั้งหมู่บ้านใกล้เคียงมีการรวมกลุ่มทำไม้กวาดดอกหญ้าส่งขายในชุมชน และนอกพื้นที่ โดยนางอำพันธ์ ชูประสูติ และคณะ นำวัสดุดอกหญ้าและไม้ไผ่จากชุมชน และพื้นที่อำเภอใกล้เคียงมาผลิตเป็นไม้กวาด สามารถส่งออกเป็นสินค้า มีรายได้เข้าชุมชนตลอดปี
กลุ่มการทำฟาร์มเห็ด กลุ่มการทำฟาร์มเห็ดโดย นางจิรารัตน์ อินทร์แก้ว ทำการเพาะเห็ดนางฟ้า เห็ดหูหนู เห็ดฟาง ฯลฯ ในชุมชนพรหมโลก สามารถส่งออกจำหน่ายทั้งในพื้นที่อำเภอพรหมคีรี และต่างพื้นที่ ทั้งจำหน่ายเห็ดชนิดต่าง ๆ และรวมถึงจำหน่ายพันธุ์ จำนวนวัสดุ อุปกรณ์การปลูกเห็ด นักท่องเที่ยวสามารถเข้าชมเรียนรู้วิธีการเพาะเห็ด การบำรุงรักษาเห็ดชนิดต่าง ๆ และประโยชน์จากเห็ดได้ตามความสนใจ
กิจกรรมการท่องเที่ยว
การทำผ้าบาติก ที่ทำการชมรมการท่องเที่ยวโดยชุมชนพรหมโลก การจัดกิจกรรมการจัดทำผ้าบาติกให้กับนักท่องเที่ยว ในช่วงกลางคืน เวลาหลังอาหารเย็น โดยเริ่มตั้งแต่การออกแบบลาย การวาดลายลงบนผืนผ้า การเขียนเทียน และการลงสี ทุกขั้นตอน ซึ่งเช้าขึ้นมานักท่องเที่ยวสามารถนำชิ้นงานผ้ากลับไปเป็นของฝากได้
ตลาดนัดสุขภาพ วัดพรหมโลก ตลาดนัดสุขภาพทุกเช้าของวันเสาร์ โดยชาวบ้านในชุมชนจะนำผลิตภัณฑ์สินค้า พืช ผัก ทางการเกษตรที่ปลอดสารพิษมาจำหน่ายในวัดพรหมโลก ซึ่งมีอาหาร ขนมปรุงสุกใหม่ ๆ บริการให้นักท่องเที่ยวได้ชิม ช้อป เป็นของฝากได้ มีศิลปะการแสดงทางวัฒนธรรมของเด็กเยาวชนและผู้สูงอายุ เป็นบรรยากาศที่อบอุ่น เรียบง่าย รักสุขภาพของชาวพรหมโลก
กิจกรรมทำอาหารพื้นบ้าน บ้านพักโฮมสเตย์ อาหารมื้อเย็นเจ้าของบ้านพักโฮมสเตย์จะจัดเตรียมวัตถุดิบในการประกอบอาหารไว้สำหรับปรุงร่วมกับนักท่องเที่ยว ซึ่งอาหารจะเป็นอาหารพื้นบ้านที่ขึ้นชื่อของพรหมโลก เช่น น้ำพริกลูกประ แกงส้มมังคุดคัด ผัดผักเหลียงกับไข่ ฯลฯ
ที่มา กระทรวงวัฒนธรรม
