วัดไลย์ จังหวัดลพบุรี

ที่ตั้ง ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี
๑.วัดไลย์ สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น ประมาณ ปี พ.ศ. ๑๘๐๐ ปัจจุบัน มีพระครูวิลาสพัฒนคุณ ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร มีประวัติจารึกไว้ในคัมภีร์ใบลานว่า เดิมเป็นหมู่บ้านท่าลาด แขวงเมืองปาวา มีความอุดมสมบูรณ์ด้วยพืชพรรณธัญญาหาร และเป็นที่มาของ“พระศรีอาริยเมตไตรย์” ซึ่งเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวบ้านเคารพนับถือ ภายในวัดไลย์ มีโบราณสถานโบราณวัตถุที่เก่าแก่หลายอย่าง เช่น พระอุโบสถ พระวิหารเก้าห้อง มณฑปยอดปรางค์ รูปหล่อพระศรีอาริยเมตไตรย์ เป็นต้น และมีพิพิธภัณฑ์วัดไลย์ เป็นสถานที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุของวัดและเป็นของเก่าที่ชาวบ้านส่วนใหญ่ได้นำมาถวายวัด โดยจัดแสดงให้ชมในอาคารพิพิธภัณฑ์ 2 ชั้น และมีต้นพิกุลขนาดใหญ่อายุกว่า ๓๐๐ ปี ซึ่งเป็นรุกขมรดกของแผ่นดิน ตั้งอยู่ภายในบริเวณวัดไลย์ นอกจากนี้ ในวันขึ้น ๑๔ ค่ำเดือน ๖ ของทุกปี วัดไลย์จัดให้มีประเพณีแห่พระศรีอาริยเมตรไตรย์ ทางสถลมารค โดยมีการจัดขบวนอัญเชิญพระศรีอาริย์ขึ้นบุษบกและช่วยกันชักลากแห่ไปตามหมู่บ้านต่าง ๆ ช่วงกลางคืนมีการแสดงมหรสพสมโภชตลอดงาน
๒.วัน/เวลา/ช่วงเวลา เปิด-ปิด ของสถานที่ เปิดทุกวัน เวลา ๐๙.๐๐-๑๖.๐๐ น.
๓.ค่าธรรมเนียมเข้าสถานที่/ค่าบริการต่าง ๆ –
๔.เบอร์โทรศัพท์ ติดต่อสอบถาม
โทร. ๐ ๓๖๔๘ ๙๑๐๕
๕.ช่องทางออนไลน์
Facebook : ชมรมรักษ์วัดไลย์
๖.สิ่งอำนวยความสะดวก/ห้องน้ำ/ทางลาด/ที่จอดรถ/ร้านอาหาร

ที่มา กระทรวงวัฒนธรรม

ชุมชนคุณธรรมวัดไลย์ จังหวัดลพบุรี

ชุมชนคุณธรรมวัดไลย์ มีพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มอุดมสมบูรณ์ด้วยธรรมชาติ ตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางขาม เป็นแหล่งน้ำที่สำคัญในการประกอบอาชีพของประชาชนในชุมชน เพราะส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม ทำนา ทำสวนเศรษฐกิจพอเพียงเลี้ยงสัตว์

วัดไลย์  มีโบราณสถานโบราณวัตถุที่เก่าแก่หลายอย่าง อย่าง เช่น พระอุโบสถ พระวิหารเก้าห้อง มณฑปยอดปรางค์ รูปหล่อพระศรีอาริยเมตไตรย์ เป็นต้น และมีพิพิธภัณฑ์วัดไลย์ เป็นสถานที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุของวัดและเป็นของเก่าที่ชาวบ้านส่วนใหญ่ได้นำมาถวายวัด โดยจัดแสดงให้ชมในอาคารพิพิธภัณฑ์ 2 ชั้น และมีประเพณีแห่พระศรีอาริยเมตรไตรย์ จัดในวันขึ้น ๑๔ ค่ำเดือน ๖ 

แหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์

พระวิหารเก้าห้อง
เป็นสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาตอนต้น มีพระประธานเป็นหินทรายลงรักปิดทอง ปางสมาธิ เป็นซุ้มเรือนแก้วแบบพระพุทธชินราช ผนังด้านหน้าและด้านหลังมีช่องแสงผ่าน ลายปูนปั้นเรื่องทศชาติและปฐมสมโพธิ ผนังด้านหน้าลายปูนปั้นเป็นภาพพุทธประวัติ มีลักษณะใกล้เคียงกับลายปูนปั้นของวิหารนางพญาที่ศรีสัชนาลัย
มณฑปยอดปรางค์
เป็นสถาปัตยกรรมที่มีลักษณะพิเศษ เป็นอาคารมณฑปที่มีประตูทางเข้าเป็นช่องโค้งแหลม มีซุ้มจั่วประตูปั้นเป็นลายก้านขด มีประวัติสร้างขึ้นเพื่อครอบเตาหลอมอัฐิธาตุทองแดง เมื่อครั้งทำพิธีหล่อรูป พระศรีอาริยเมตไตรย์ ปัจจุบันภายในมณฑปนี้  ยังมีเตาหลอมโลหะปรากฏให้เห็นอยู่
พิพิธภัณฑ์วัดไลย์
เป็นสถานที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุของวัดและเป็นของเก่าที่ชาวบ้านส่วนใหญ่ได้นำมาถวายวัด โดยจัดแสดงให้ชมในอาคารพิพิธภัณฑ์ 2 ชั้น

แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ

รุกขมรดกของแผ่นดิน (ต้นพิกุล) อายุกว่า ๓๐๐ ปี
นพิกุล จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ที่อยู่คู่กับวัดไลย์มาตั้งแต่เริ่มสร้างวัด เมื่อสมัยต้นกรุงศรีอยุธยา เป็นต้นไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดลพบุรี มีอายุประมาณ ๓๐๐ กว่าปี ปัจจุบัน ได้รับการประกาศจากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ให้เป็นต้นไม้ ๑ในจำนวน ๘๘ ต้น จากทั่วประเทศ ให้เป็น “รุกขมรดกของแผ่นดิน” ประจำปี พ.ศ. ๒๕๖๒

แหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร

สวนพฤกษศาสตร์ “ดอกมณฑาทิพย์”
ตั้งอยู่บริเวณวัดไลย์ เลขที่ ๑ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี
แหล่งเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงบ้านท้ายไลย์
หมู่ ๑๐ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี

กิจกรรมการท่องเที่ยว

การทำอาหารพื้นบ้าน(ครัวท้ายไลย์)
ตั้งอยู่ที่หมู่ ๑๐ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี สาธิตการทำอาหารพื้นบ้านโบราณเฉพาะถิ่น เช่น แกงบอน แกงขี้เหล็กขนมต้มญวน ขนมเต่า เป็นต้น

ที่มา กระทรวงวัฒนธรรม